Osmaši u Srbiji uče da hrvatski jezik ne postoji

Neko je nekad rekao, a mi sada prepričavamo i reinterpretiramo, kako ”jezik kosti nema, ali kosti lomi”.

U konkretnom slučaju misli se na verbalno sakaćenje i utucavanje u pojam te izazivanje kojekakve psihološke traume koja nastaje usled verbalne dijareje pojedinaca koji nemaju svest o važnosti i odgovornosti za ono šta nam govore i time nas izlažu, nepotrebnom, stresu.

No čini se da je na ovim našim trusnim područjima, gde nas opisuju kao nekakvo zapaljivo ”bure baruta”, zaista važno i kojim jezikom se koristite kada, bez pardona i kočnica, nekome zatirete njegovo dostojanstvo (ustavna kategorija prava) i iznova, skrivajući se iza samo svoje istine i nauke, nekome dokidate njegovo pravo na samoodređenje i zaštitu njegove privatnosti (ponovo ustavna kategorija).

Tu negde, pred početak ”pravoslavnog posta”, sredinom novembra, u komšijskoj Srbiji lupila je vest kako je došlo do štampanja više udžbenika iz srpskog jezika gde su među južnoslovenskim jezicima pobrojani: srpski, slovenački, makedonski i bugarski.

Nameće se pitanje kojim se jezikom govori u Republici Hrvatskoj (i to je ustavna kategorija) i da li hrvatski jezik uopšte postoji ili se u Republici Srbiji hrvatski jezik podvodi pod neki od prepoznatih južnoslovenskih jezika (čitaj slovenački da nije).

Sreća, u svoj toj nesreći i nameri, je da Republika Srbija ima jednu od nezavisnih institucija, poverenicu za ravnopravnost, koja se bavi sprečavanjem svih vidova, oblika i slučajeva diskriminacije i zaštite ravnopravnosti fizičkih i pravnih osoba u svim oblastima.

Nameće se pitanje kojim se jezikom govori u Republici Hrvatskoj (i to je ustavna kategorija) i da li hrvatski jezik uopšte postoji ili se u Republici Srbiji hrvatski jezik podvodi pod neki od prepoznatih južnoslovenskih jezika (čitaj slovenački da nije)

Prošle godine, na novi petogodišnji mandat, Narodna Skupština Republike Srbije izabrala je Brankicu Janković koja stalno bdije nad poštovanjem Ustava i Zakona o zabrani diskriminacije.

U slučaju iz naše priče, o formalnom priznavanju jednog jezika, jednog naroda, poverenica za ravnopravnost dobila je dopis Nacionalnog saveta hrvatske nacionalne manjine u kojem su naveli da je hrvatska nacionalna manjina izložena diskriminaciji jer se negira njihov, hrvatski, jezik. Pozvali su se na to da je Odbor za standardizaciju srpskog jezika dao mišljenje prema kojem Hrvati spadaju u narode koji se koriste srpskim jezikom, ali ga nazivaju hrvatskim.

Vredna poverenica za zaštitu ravnopravnosti promptno je reagovala po primljenom dopisu i uputila je preporuku Ministarstvu prosvete, nauke i tehnološkog razvoja da hitno preduzmu mere i aktivnosti iz svoje nadležnosti u cilju provere odobrenih udžbenika iz srpskog jezika u pogledu sadržaja koji se odnosi na jezike i uklanjanja sadržaja koji je suprotan antidiskriminacionim propisima.

U opširnoj i dobro argumentovanoj preporuci, poverenica za ravnopravnost pozvala se na Ustav Republike Srbije koji u članu 21. zabranjuje bilo kakav vid diskriminacije, direktne ili indirektne, po bilo kom osnovu, a naročito rasi, polu, nacionalnoj pripadnosti, društvenom poreklu, veroispovesti, političkom ili drugom uverenju (ovde spada, za one koji ne znaju, i seksualna orijentacija i rodno izražavanje), imovinskom stanju, kulturi, jeziku, starosti i fizičkom ili psihičkom invaliditetu.

Sve je to razrađeno Zakonom o zabrani diskriminacije koji upravo prepoznaje nejednako postupanje, odnosno propuštanje (isključivanjem ograničavanje ili davanje prvenstva) u odnosu na lica ili grupu kao i članove njihovih porodica ili njima bliskih lica, na otvoren ili prikriven način, a koje se zasniva i u odnosu na nacionalnu pripadnost, etničko poreklo, verska uverenja i jezik.

Nadalje, elaboriran je i Zakon o zaštiti prava i sloboda nacionalnih manjina koji navodi da pripadnici nacionalnih manjina imaju prava na očuvanje svojih posebnosti među kojima su i prava na upotrebu maternjeg jezika, službenu upotrebu jezika i pisma, objavljivanje zakona na jezicima nacionalnih manjina, pravo na negovanje kulture i tradicije, školovanje na maternjem jeziku i javno obaveštavanje na jezicima nacionalnih manjina.

Republika Srbija ratifikovala je i Evropsku povelju o regionalnim i manjinskim jezicima čime je prihvaćeno da se za albanski, bosanski, bugarski, mađarski, romski, rumunski, rusinski, slovački, ukrajinski i hrvatski jezik primenjuju određene odredbe Povelje, odnosno da su navedeni jezici priznati kao regionalni ili manjinski i da se iskazuje posebna trpeljivost i poštovanje u odnosu na regionalne ili manjinske jezike u okviru procesa obrazovanja.

Sam Zakon o udžbenicima ima vrlo jasne odredbe prema kojima sadržaj i oblik udžbenika ne sme da diskriminiše ili dovede u neravnopravan položaj grupe i pojedince ili da podstiče na takvo ponašanje.

U konkretnom slučaju misli se na verbalno sakaćenje i utucavanje u pojam te izazivanje kojekakve psihološke traume koja nastaje usled verbalne dijareje pojedinaca koji nemaju svest o važnosti i odgovornosti za ono šta nam govore i time nas izlažu, nepotrebnom, stresu

Zbog svega navedenog, poverenica za ravnopravnost dala je Ministarstvu prosvete, nauke i tehnološkog razvoja preporuku mera da preduzmu aktivnosti iz svoje nadležnosti u cilju provere odobrenih udžbenika iz srpskog jezika za osmi razred osnovne škole u pogledu sadržaja koji se odnosi na jezike i njegove harmonizacije sa domaćim propisima i ratifikovanom Evropskom poveljom o regionalnim ili manjinskim jezicima.

Na kraju, na šta su se pozvali oni koji su odobrili, pisali, takve udžbenike.

Zavod za unapređivanje obrazovanja i vaspitanja naveo je da su zatražili stručno mišljenje Odbora za standardizaciju srpskog jezika s citatom da je ”sadržaj udžbenika zasnovan na prihvaćenim naučnim teorijama i činjenicama”. Negirali su da su prekršili bilo koji od zakona, kao ni Evropsku povelju o regionalnim i manjinskim jezicima.

Kao dokaze, priložili su odgovore katedri za srbistiku sa univerziteta u Nišu i Kragujevcu, koji su saglasni sa mišljenjem Odbora, pozivajući se na Bečki dogovor iz 1850. godine gde su postavljeni temelji zajedničkom jeziku na osnovu istočnohercegovačkog narečja srpskog jezika, odnosno da su današnji srpski, hrvatski, bošnjački i crnogorski varijeteti tog jezika.

Filozofski fakultet u Novom Sadu, Odsek za srpski jezik i lingvistiku, dao je drugačiji pristup: ”Prema genetskim, lingvističkim kriterijumima, u južnoslovenske jezike spadaju srpski, hrvatski, bugarski, slovenački i makedonski. Kada je reč o standardnim jezicima, Srbi, Hrvati, Bošnjaci i Crnogorci služe se strukturno istim jezičkim izrazom (sa varijantnim razlikama), koji se naziva srpski, hrvatski, bošnjački/bosanski i crnogorski standardni jezik, a osnova ovog jezika je istočnohercegovački dijalekat srpskog jezika”.

I, jel se razumemo da se ništa ne razumemo ili ne razumemo koliko se, zapravo, razumemo?!

UKOLIKO VAM SE TEKST DOPADA I VOLITE NEZAVISNO I KVALITETNO NOVINARSTVO, VI MOŽETE PODRŽATI AUTOGRAF PA I NAJMANJOM MOGUĆOM UPLATOM NA NAŠ RAČUN ILI PREKO PAYPAL-A. HVALA! ZA VIŠE INFORMACIJA I PRECIZNE UPUTE KLIKNITE OVDJE.

    •  Sintaksa prava
    •  Dosta je kopanja po živim ranama onih koji tuguju u Vukovaru
    •  SDP ima puno posla da se vrati na još nejasni, novi početak
    •  Ustavni sud je nama bitan radi zaštite ljudskih prava
    •  Teško je biti romske ili srpske nacionalnosti u RH
    •  Kreće predizborna šizofrenija. Najgore je ne izaći na izbore
    •  Srbija kao domaće jalovište za globalni profit
    •  Rodni apartheid 
    •  Teško je biti žena u ovom nesavršenom svetu i u našem ataru
    •  Topuzom protiv ''Susreta na tromeđi''!

> Svi tekstovi ovog autora