Deklaracija o nauku o “ruskom svijetu”

U nedjelju, 13. ožujka, na dan kada se slavila Nedjelja pravoslavlja, koja obilježava pobjedu nad ikonoklazmom, odnosno nad zabranom svetih slika, koje su neki smatrali idolopokloničkim, uz izbor da se i dalje ne klanjaju slikama-idolima, već ikoni, tako dragoj kršćanskom Istoku, na inicijativu Akademije Volos za teološke studije (The Volos Academy for Theological Studies) objavljena je poruka pod naslovom: Deklaracija o nauku o “ruskom svijetu” (“Russkij mir”). Tekst koji je u početku potpisalo 65 pravoslavnih teologa, danas bilježi preko 530 potpisa intelektualaca, uglavnom teologa i pravoslavaca iz cijelog svijeta. Ovdje prenosimo prijevod deklaracije na srpskom objavljen na stranici Public Orthodoxy (Orthodox Christian Studies Center – Fordham University):

DEKLARACIJA O UČENJU “RUSKOG SVETA” (RUSSKIJ MIR)

“Za mir svega sveta, za nepokolebivost svetih Božijih Crkava, i sjedinjenje svih, Gospodu se pomolimo” (Sveta Liturgija)

Ruska invazija na Ukrajinu 24. februara 2022. predstavlja istorijsku pretnju za narod pravoslavne hrišćanske tradicije. Što je još više zabrinjavajuće za pravoslavne vernike, viša hijerarhija Ruske pravoslavne crkve je odbila da prizna ovu invaziju, dajući umesto toga nejasne izjave o neophodnosti mira u svetlu “događaja” i “neprijatelja” u Ukrajini, istovremeno naglašavajući bratsku prirodu ukrajinskog i ruskog naroda kao dela “Svete Rusije”, okrivljujući za neprijateljstva zli “Zapad”, pa čak i usmeravajući svoje zajednice da se mole na načine koji aktivno podstiču neprijateljstvo.

Podrška mnogih hijerarhija Moskovske Patrijaršije ratu predsednika Vladimira Putina protiv Ukrajine je ukorenjena u obliku pravoslavnog etno-filetističkog verskog fundamentalizma, totalitarnog karaktera, nazvanog Russkij mir ili ruski svet, lažnog učenja koje privlači mnoge u pravoslavnoj crkvi i čak su ga preuzeli krajnja desnica i katolički i protestantski fundamentalisti.

Predsednik Vladimir Putin i patrijarh moskovski Kirill (Gundjajev) (Moskovska patrijaršija) su se u svojim govorima više puta pozivali i razvijali ideologiju ruskog sveta tokom poslednjih 20 godina. Od kada je Rusija anektirala Krim i pokrenula posrednički rat u oblasti Donbas u Ukrajini 2014. godine, pa sve do početka punopravnog rata protiv Ukrajine, Putin i patrijarh Kirill su koristili ideologiju ruskog sveta kao osnovno opravdanje za invaziju. U učenju se navodi da postoji transnacionalna ruska sfera ili civilizacija, nazvana Sveta Rusija ili Sveta Rus, koja uključuje Rusiju, Ukrajinu i Belorusiju (a ponekad i Moldaviju i Kazahstan), kao i etničke Ruse i ljude koji govore ruski širom sveta. Smatra se da ovaj “ruski svet” ima zajednički politički centar (Moskva), zajednički duhovni centar (Kijev kao “majka sve Rusije”), zajednički jezik (ruski), zajedničku crkvu (Ruska pravoslavna crkva, Moskovska Patrijaršija), i zajedničkog patrijarha (Moskovski Patrijarh), koji radi u “simfoniji” sa zajedničkim predsednikom/nacionalnim liderom (Putinom) da upravlja ovim ruskim svetom, kao i da podržava zajedničku karakterističnu duhovnost, moral i kulturu.

Protiv ovog “ruskog sveta” (tako kaže učenje) stoji korumpirani Zapad, predvođen Sjedinjenim Državama i zapadnoevropskim nacijama, koji je kapitulirao pred “liberalizmom”, “globalizacijom”, “hrišćanofobijom”, “homoseksualnim pravima” koja promovišu gej parade i “militantni sekularizam”. Iznad i protiv Zapada i onih pravoslavaca koji su zapali u raskol i zablude (kao što je vaseljenski patrijarh Vartolomej i druge pomesne pravoslavne crkve koje ga podržavaju) stoji Moskovska patrijaršija, uz Vladimira Putina, kao pravi branioci pravoslavnog učenja, koje oni posmatraju u smislu tradicionalnog morala, rigorističkog i nefleksibilnog shvatanja tradicije i poštovanja Svete Rusije.

Od ustoličenja Patrijarha Kirilla 2009. godine, vodeće ličnosti Moskovske Patrijaršije, kao i portparoli Ruske države, neprestano su se oslanjali na ove principe kako bi osujetili teološku osnovu pravoslavnog jedinstva. Načelo etničke organizacije Crkve osuđeno je na Carigradskom saboru 1872. Lažno učenje o etnofiletizmu je osnova ideologije “ruskog sveta”. Ako takve lažne principe smatramo validnim, onda Pravoslavna Crkva prestaje da bude Crkva Jevanđelja Isusa Hrista, Apostola, Nikejsko-Carigradskog Simvola vere, Vaseljenskih Sabora i Otaca Crkve. Jedinstvo postaje suštinski nemoguće.

Stoga, odbacujemo jeres “ruskog sveta” i sramne postupke Vlade Rusije u pokretanju rata protiv Ukrajine koji proizilazi iz ovog podlog i neodbranjivog učenja uz podršku vodstva Ruske Pravoslavne Crkve, kao duboko nepravoslavne, nehrišćanske i protiv čovečanstva, koje je pozvano da bude “opravdano… prosvetljeno… i oprano u Ime Gospoda našeg Isusa Hrista i Duhom Božijim” (Obred krštenja).

Kao što je Rusija izvršila invaziju na Ukrajinu, tako je i Moskovska Patrijaršija Patrijarha Kirilla izvršila invaziju na Pravoslavnu Crkvu, na primer u Africi, izazivajući podele i svađe, sa nebrojenim žrtvama ne samo na telu već i na duši, ugrožavajući spasenje vernika.

S obzirom na učenje o “ruskom svetu” koje razara i deli Crkvu, nadahnuti smo Jevanđeljem Gospoda našeg Isusa Hrista i svetim Predanjem Njegovog Živog Tela, Pravoslavne Crkve, da objavljujemo i ispovedamo sledeće istine:

1. Carstvo moje nije od ovoga svijeta: kad bi bilo od ovoga svijeta carstvo moje, sluge moje bi se borile da ne budem predan Judejcima: ali carstvo moje nije odavde. (Jn 18, 36)

Potvrđujemo da je od Boga određena svrha i ostvarenje istorije, njen telos, dolazak Carstva Gospoda našeg Isusa Hrista, Carstva pravde, mira i radosti u Duhu Svetome, Carstva potvrđenog Svetim pismom kako je autoritativno tumačeno od Otaca. To je Carstvo u kome učestvujemo kroz predukus na svakoj Svetoj Liturgiji: “Blagosloveno Carstvo Oca i Sina i Svetoga Duha, sada i uvek i u vekove vekova!” (Božanstvena Liturgija). Ovo Carstvo je jedini temelj i autoritet za pravoslavne, zaista za sve hrišćane. Ne postoji poseban izvor otkrivenja, nema osnova za zajednicu, društvo, državu, zakon, lični identitet i učenje, za Pravoslavlje kao Telo Živoga Hrista od onoga što se otkriva u i kroz Gospoda našeg Isusa Hrista i Duha Božijeg.

Stoga osuđujemo kao nepravoslavno i odbacujemo svako učenje koje teži da zameni Carstvo Božije koje su videli proroci, koje je Hristos proglasio i uveo, naučen od apostola, primio kao mudrost od Crkve, izneo kao dogmu od Otaca, i učenje koje je doživljeno na svakoj Svetoj Liturgiji, sa carstvom ovoga sveta, bilo one Svete Rusije, Svete Vizantije ili bilo kojeg drugog zemaljskog carstva, uzurpirajući time vlastitu Hristovu vlast da preda Carstvo Bogu Ocu (1 Kor 15, 24), i poričući Božiju moć da obriše svaku suzu sa svakog oka (Otk 21, 4). Oštro osuđujemo svaki oblik teologije koji negira da su hrišćani migranti i izbeglice u ovom svetu (Jev 13, 14), odnosno činjenicu da je “naše građanstvo na nebu, i odatle očekujemo Spasitelja, Gospoda Isusa Hrista” (Flp 3, 20) i da hrišćani “borave u svojim zemljama, ali samo kao došljaci. Oni u svemu učestvuju kao građani i sve trpe kao stranci. Svaka tuđina je njihov dom, i svaki dom tuđina” (Poslanica Diognetu, 5)

2. “Dajte onda caru carevo, a Bogu Božije” (Mt 22, 21)

Potvrđujemo da u iščekivanju konačnog trijumfa Carstva Božijeg priznajemo jedini i konačni autoritet našeg Gospoda Isusa Hrista. U ovom dobu zemaljski vladari obezbeđuju mir, da bi narod Božiji živeo “mirnim i uređenim životom, u svoj pobožnosti i svetosti” (Božanska Liturgija). Pa ipak, ne postoji nacija, država ili poredak ljudskog života koji bi mogli da polažu veće pravo na nas od Isusa Hrista, u čije ime “treba da se pokloni svako koleno na nebu i na zemlji i pod zemljom” (Flp 2, 10).

Stoga osuđujemo kao nepravoslavno i odbacujemo svako učenje koje bi podredilo Carstvo Božije, manifestovano u Jedinstvenoj Svetoj Crkvi Božijoj, bilo kom carstvu ovoga sveta tražeći druge crkvene ili svetovne gospodare koji nas mogu opravdati i otkupiti. Čvrsto odbacujemo sve oblike vladavine koji obogotvoravaju državu (teokratiju) i apsorbuju Crkvu, lišavajući Crkvu njene slobode da se proročki suprotstavlja svakoj nepravdi. Takođe prekorevamo sve one koji potvrđuju cezaropapizam, zamenjujući svoju konačnu poslušnost raspetom i vaskrslom Gospodu poslušnošću bilo kog vođe koji ima vladajuće moći i koji tvrdi da je Božiji pomazanik, bilo da je poznat pod titulom “Cezar”, “Imperator”, “Car” ili “Predsednik”.

3. “Nema više ni Jevrejina ni Grka, nema ni roba ni slobodnjaka, nema više ni muškog ni ženskog; jer ste svi vi jedno u Hristu Isusu”. (Gal 3, 28)

Potvrđujemo da je podela čovečanstva na grupe zasnovana na rasi, religiji, jeziku, etničkoj pripadnosti ili bilo kojoj drugoj sporednoj osobini ljudskog postojanja karakteristika ovog nesavršenog i grešnog sveta, koji se, po svetootačkoj tradiciji, karakteriše kao “razlikovanje tela” (Sveti Grigorije Nazijanski, Oracija 7, 23). Potvrda superiornosti jedne grupe nad drugima je karakteristično zlo ovakvih podela, koje su potpuno suprotne Jevanđelju, gde su svi jedno i jednaki u Hristu, svi moraju da odgovaraju njemu za svoja dela, i svi imaju pristup njegovoj ljubavi i oproštenje, ne kao pripadnici određenih društvenih ili etničkih grupa, već kao osobe stvorene i rođene jednako po ikoni i podobiju Božijem (Post 1, 26).

Stoga osuđujemo kao nepravoslavno i odbacujemo svako učenje koje pripisuje božansko utemeljenje ili autoritet, posebnu svetost ili čistotu bilo kom pojedinačnom lokalnom, nacionalnom ili etničkom identitetu, ili karakteriše bilo koju određenu kulturu kao posebnu ili božanski zaređenu, bilo grčku, rumunsku, rusku, ukrajinsku ili bilo koji drugu.

4. “Čuli ste da je rečeno: Ljubi bližnjega svoga, a mrzi neprijatelja svoga.“ Ali ja vam kažem: Ljubite neprijatelje svoje i molite se za gonitelje svoje, da budete sinovi Oca svog koji je na nebesima” (Mat 5, 43-45)

Sledeći zapovest našeg Gospoda, potvrđujemo da kao što kaže sveti Siluan Atonski: “Nema blagodati Božije u čoveku koji ne voli svoje neprijatelje”, i da ne možemo spoznati mir dok ne zavolimo svoje neprijatelje. Kao takvo, ratovanje je krajnji neuspeh Hristovog zakona ljubavi.

Stoga osuđujemo kao nepravoslavno i odbacujemo svako učenje koje podstiče podele, nepoverenje, mržnju i nasilje među ljudima, religijama, veroispovestima, nacijama ili državama. Dalje osuđujemo kao nepravoslavno i odbacujemo svako učenje koje demonizuje ili podstiče demonizaciju onih koje država ili društvo smatra “drugima”, uključujući strance, političke i verske neistomišljenike i druge stigmatizovane društvene manjine. Odbacujemo svaku manihejsku i gnostičku podelu koja bi uzdigla svetu pravoslavnu istočnu kulturu i njene pravoslavne narode iznad uniženog i nemoralnog “Zapada”. Posebno je opako osuđivati druge narode kroz posebne liturgijske molbe Crkve, uzdižući članove Pravoslavne Crkve i njene kulture kao duhovno osvećene u poređenju sa telesnim, svetovnim “heterodoksima”.

5. “Idite i naučite šta znači: Milosti hoću, a ne žrtve. Jer ne dođoh da pozovem pravednike, nego grešnike” (Mt 9,13; up. Os 6, 6 i Is 1, 11-17).

Potvrđujemo da nas Hristos poziva da vršimo lično i zajedničko milosrđe prema siromašnima, gladnima, beskućnicima, izbeglicama, migrantima, bolesnima i patnicima i tražimo pravdu za progonjene, napaćene i potrebite. Ako odbijemo poziv bližnjeg; zaista, ako umesto toga tučemo i pljačkamo, a ostavljamo bližnjega da pati i umire pored puta (Parabola o milosrdnom Samarjaninu, Lk. 10, 25-37), onda nismo u ljubavi Hristovoj na putu u Carstvo Božije, nego smo se učinili neprijateljima Hrista i Crkve njegove. Pozvani smo da se ne molimo samo za mir, već da aktivno i proročki ustanemo i osudimo nepravdu, da uspostavimo mir čak i po cenu naših života. “Blaženi mirotvorci, jer će se sinovima Božjim nazvati” (Mt 5,9). Prinošenje žrtve liturgije i molitve uz odbijanje požrtvovanog delovanja predstavlja žrtvu osude koja je u suprotnosti sa onim što se nudi u Hristu (Mt 5, 22-26 i 1 Kor 11, 27-32).

Stoga osuđujemo kao nepravoslavno i odbacujemo svako promovisanje duhovnog “tihovanja” među vernicima i sveštenstvom Crkve, od najvišeg Patrijarha do najskromnijih laika. Ukoravamo one koji se mole za mir dok ne uspevaju da aktivno sklope mir, bilo iz straha ili nedostatka vere.

6. “Ako ostanete u mojoj nauci, zaista ste moji učenici; i poznaćete istinu, i istina će vas osloboditi” (Jn 8, 31-32).

Potvrđujemo da Isus poziva svoje učenike ne samo da znaju istinu već i da govore istinu: “Neka vaša reč bude ‘Da, Da’ ili ‘Ne, Ne’; sve više od ovoga dolazi od zloga” (Mt 5, 37). Invazija druge najveće svetske vojne sile na susednu državu nije samo “specijalna vojna operacija”, “događaj” ili “sukob” ili bilo koji drugi eufemizam izabran da negira realnost situacije. To je zapravo potpuna vojna invazija koja je već rezultirala brojnim civilnim i vojnim smrtima, nasilnim poremećajem života preko četrdeset četiri miliona ljudi i raseljavanjem i izgnanstvom preko dva miliona ljudi (statistika od 13. marta 2022. godine). Ova istina se mora reći, koliko god bolna bila.

Stoga osuđujemo kao nepravoslavno i odbacujemo svako učenje ili radnju koja odbija da govori istinu, ili aktivno potiskuje istinu o zlima koja se vrše protiv Jevanđelja Hristovog u Ukrajini. Mi u potpunosti osuđujemo sve priče o “bratoubilačkom ratu”, “ponavljanju greha Kaina, koji je ubio rođenog brata iz zavisti” ako se izričito ne priznaje ubilačka namera i krivica jedne strane nad drugom (Otk 3, 15-16).

***

Izjavljujemo da su istine koje smo potvrdili i greške koje smo osudili kao nepravoslavne i odbacili zasnovane na Jevanđelju Isusa Hrista i Svetom Predanju pravoslavne hrišćanske vere.

Pozivamo sve koji prihvataju ovu deklaraciju da imaju na umu ove teološke principe u svojim odlukama u crkvenoj politici. Molimo sve na koje se ova izjava odnosi da se vrate “jedinstvu Duha u svezi mira” (Ef 4, 3).

13. mart 2022. — Nedelja Pravoslavlja

(Slijede potpisi)

(Prenosimo sa portala Fratellanza umana).

 

UKOLIKO VAM SE TEKST DOPADA I VOLITE NEZAVISNO I KVALITETNO NOVINARSTVO, VI MOŽETE PODRŽATI AUTOGRAF PA I NAJMANJOM MOGUĆOM UPLATOM NA NAŠ RAČUN ILI PREKO PAYPAL-A. HVALA! ZA VIŠE INFORMACIJA I PRECIZNE UPUTE KLIKNITE OVDJE.

    •  Franjo Topić: Nemojmo kukati za mrakom nego palimo svjetlo
    •  Hrvatska se izolira kao središte zatucanog revizionizma
    •  O “Filozofskim pričama” Predraga Fincija
    •  Milorad Pupovac i Dejan Jović: Hvala Budimiru Lončaru!
    •  Papa Franjo: poštujmo primirje tijekom Olimpijskih igara
    •  Pamtimo heroja mira Josipa Reihl Kira
    •  HND o prijetnjama novinarima Nacionala: došli su opasni dani
    •  Prizanja HND-a za 2023. – glavna nagrada Dori Kršul
    •  In memoriam Damir Matković
    •  Biskupi Europe za proširenje EU kao “snažna poruka nade”

> Svi tekstovi ovog autora